Zaburzenia żołądkowo-jelitowe, jak walczyć?

Rafał Nazarewicz i Ryne Anderson

Zdjęcie dostarczone przez thekoreanvegan.com

Wiele czynników, takich jak dieta, stres, nawodnienie, intensywność wysiłku, odpowiada za problemy z przewodem pokarmowym podczas aktywności fizycznej. Niektórym z nich można zapobiec. W rzadkich przypadkach sportowcy doświadczają stanów patologicznych, które mogą wymagać porady lekarskiej (zespół jelita drażliwego, celiakia). To może, ale nie musi, sprawić, że poczujesz się lepiej, ale jeśli doświadczasz jakichkolwiek problemów żołądkowo-jelitowych, nie jesteś sam! Według badań około 50% sportowców wytrzymałościowych ma problemy z przewodem pokarmowym podczas zawodów i treningów. Konieczne jest rozpoznanie czynników, które wpływają na układ pokarmowy i odpowiednie zaplanowanie, aby ograniczyć potencjalne problemy.

Zdjęcie autorstwa Davida Laneya

Długotrwała aktywność fizyczna stwarza niekorzystne warunki dla układu pokarmowego. W odpowiedzi na wysiłek nasz organizm odprowadza krew z układu pokarmowego do układu mięśniowo-szkieletowego. W rezultacie nasze mięśnie mogą nadal napędzać nasze wysiłki, ale układ pokarmowy ma teraz ograniczoną zdolność do przetwarzania żywności i wchłaniania składników odżywczych. Wysiłki o większej intensywności lub dłuższym czasie trwania dodatkowo hamują zdolność układu pokarmowego do przyjmowania składników odżywczych i redystrybucji tych kalorii w bardzo potrzebną energię. Najlepszym rozwiązaniem problemów związanych z przewodem pokarmowym podczas intensywnych wysiłków jest zwolnienie tempa. Zazwyczaj ataki o większej intensywności mają miejsce w dniu wyścigu, czyli wtedy, gdy nie chcemy zwalniać tempa! Kluczowe znaczenie ma dotarcie na linię startu w jak najlepszej formie, abyśmy mogli dać z siebie wszystko. Szczytowa sprawność i właściwe tempo mogą znacznie pomóc w wyeliminowaniu problemów żołądkowo-jelitowych.

Pierwszym krokiem jest dotarcie na nasze wydarzenie docelowe w jak najlepszej formie. Następnym krytycznym krokiem jest posiadanie wypróbowanej i prawdziwej strategii uzupełniania energii, która była praktykowana podczas treningu. Jeśli przyjrzymy się potencjalnym problemom ze strony układu pokarmowego (nudności, wymioty, biegunka), które mogą wystąpić podczas treningów czy wyścigów, to istnieje jeden wspólny mianownik, który spaja wszystkie te problemy. Dzieje się tak, gdy osmolalność naszego układu pokarmowego staje się zbyt wysoka. Wysoka osmolalność jest odpowiedzialna za większość incydentów dystresu żołądkowo-jelitowego związanych z przyjmowaniem pokarmu podczas ćwiczeń. Osmolalność określa się na podstawie stężenia cząsteczek aktywnych (Na, K, Cl, glukoza). Wysoka osmolalność powstaje przy dużym spożyciu szybko uwalnianych cząsteczek aktywnych, takich jak glukoza, maltoza, sacharoza, maltodekstryna, skrobia czy sól. Wysokie temperatury w środowisku zewnętrznym i odwodnienie mogą pogorszyć stan (ponieważ te warunki zwiększają stosunek aktywnych cząsteczek do wody). Osmolalność jest rozpoznawana przez osmoreceptory, które stoją na straży homeostazy naszego organizmu (porządku wewnętrznego), aby zapobiec szybkiemu wchłanianiu silnie skoncentrowanych cząsteczek aktywnych.

Zdjęcie autorstwa thekoreanvegan.com

Nasz organizm stara się rozpuścić silnie skoncentrowaną zawartość poprzez wciąganie wody do układu pokarmowego, co często prowadzi do odwodnienia. W rezultacie w przewodzie pokarmowym znajduje się teraz duża ilość pokarmu i wody, powodując dyskomfort, błoto i wszystkie inne nieprzyjemne zdarzenia, które następują. Aby zapobiec dolegliwościom żołądkowo-jelitowym spowodowanym wysoką osmolarnością w naszym układzie pokarmowym, powinniśmy spożywać naturalne źródła wolno uwalnianych węglowodanów i ograniczać spożywanie wysoko przetworzonych i szybko uwalnianych cukrów. Należy pamiętać, że napoje gazowane, sól i produkty bogate w maltodekstrynę są często obecne na wielu wyścigach. Dlatego ważne jest, aby świadomie wybierać jedzenie w punkcie pomocy! Nierzadko zdarza się, że sportowcy, którzy regularnie sięgają po tabletki z solą i/lub słodkie napoje, rutynowo doświadczają problemów żołądkowo-jelitowych. Szybki napój gazowany dostarczy organizmowi kofeinę i cukier oraz zapewni szybki zastrzyk energii. Ale naładowany cukrem napój gazowany nieuchronnie doprowadzi do problemów żołądkowo-jelitowych, ponieważ skoncentrowany zastrzyk cukru jest szybko uwalniany do układu pokarmowego.

W niektórych przypadkach unikanie produktów bogatych w cukier i sól może nie wystarczyć do ograniczenia problemów ze strony układu pokarmowego. Wykazano, że dodatki do żywności i konserwanty wywołują ból brzucha i zwiększoną wrażliwość. Unikanie konserwowanej żywności podczas biegania jest i tak dobrym pomysłem, ponieważ niektóre konserwanty (benzoesan sodu lub siarczany), chociaż nie są uważane za toksyczne, mogą wpływać na funkcje mitochondriów. Szkolimy w celu poprawy funkcji mitochondriów. Nie ma nic bardziej kontrproduktywnego niż dobrowolne przyjmowanie substancji podważających efekty treningu!

Nasze produkty projektujemy mając na uwadze problemy żołądkowo-jelitowe jako jeden z wiodących problemów w żywieniu sportowców wytrzymałościowych. Stosując różne źródła energii, obniżając zawartość cukru, w tym tłuszczu oraz wykluczając konserwanty, udało nam się przezwyciężyć ten problem. Przejdź do stron naszych produktów, aby zobaczyć listę składników

Rafała Nazarewicza

& Ryne'a Andersona